Klik op de foto's als je een grotere versie wil zien.
SN2835 Bru 0945 Dme 1415, vertrokken om 10:15. Blijkbaar waren er wat problemen met de bagage.
We komen dus met 30' vertraging toe. Grenscontrole is, zoals gevreesd, niet erg vriendelijk en chaotisch. Met de Aeroexpress trein naar Moskou. Dan via super drukke maar razend snelle metro naar:
Чистые пруды 2-х комнатные апартаменты
Bolshoy Kozlovskiy pereulok, 11 корпус 2. Verhuurd door Галина Зайцева Telefoon: +7 965 143-69-38
We worden telefonisch door ene Vlad tot aan de brievenbus en sleutel geleid. Even spannend maar ok.
We doen wat boodschappen in winkel om de hoek. Dan naar marathon inschrijving om borstnummer op te halen. Metro al iets minder druk maar nog even razend snel. Mensen staan spontaan op om Vé plaats te geven. 20 graden, mooi weer.
Eten doen we in de buurt: wat slaatjes en kasha (Russen zeggen tegen alle soorten pap 'kasha'. Dit blijkt havermout te zijn.) Iedereen is hier vriendelijk. Ze doen ook moeite om Engels te praten. Een wereld van verschil met de Soviet tijd.
Douche, pintje/witte wijn en in bed. Als Olga net in bed ligt, gaat er een alarm af... Blijkt het wateralarm te zijn. Geen druk meer ...
Wakker van half zes. Contact i.v.m. waterprobleem verloopt moeizaam. Telefoon via Belgisch # erg duur (je betaalt hier ook als je gebeld wordt). Waterdruk erg flauw.
We gaan naar Tretyakov. Prachtig. Het soort museum waar je nog dikwijls wil terug komen. We ontdekken een hele boel Russische schilders en voor de Russen iconische beelden. Zie bijv. Repin of Serov. Ve valt voor het meisje met de perziken, iets verder hangt zowaar een portret van Jacoba ;-). 's Middags gaan we (zeer lekker) eten in het кафе van het museum. Te voet naar het Kremlin en het Rode Plein.
Apero op Tverskaya (overal Grimbergen, Hoegaerden en Timmermans kriek). We gaan eten in een resto dichtbij ons appart. Daar blijkt een eerst stuurse kelner een hele vriendelijke man die ons eigen gestookte likeur in de Belgische kleuren offreert (cassis, duindoorn, veenbessen). Blijkt dat hij zelfs likeur heeft van mierikswortel. Leve Axel Witsel, Nicolas Lombaerts en Google!
Sunday, 21 мая Start area opening 7:30 Start 10 km race 9:00
We zijn er om 8:15: wind, zeer fris, beetje koud. Ik, fier als een pauw met fietstruitje van Craninx - met Belgisch vlaggetje op de mouw -, de meisjes, heel lief om met mij op te staan en hier (minstens) een uur in de wind en de (dreigende) regen te staan wachten. De controle is zeer grondig: alle tassen worden gecontroleerd. Men neemt zelfs een foto met mijn toestelletje om te zien of het wel een echt fototoestel is. OK voor mij, ik wil geen Boston marathon. Starten in waves, ik in wave F. Onderweg neem ik foto's en geniet van de run. Vanaf K6 is er een meisje dat stapt, loopt, stapt. Telkens ik op haar hoogte kom begint ze terug te lopen. In de laatste K, haakt ze af. Ik ga ze terughalen. We komen samen over de lijn. 's Avonds lees ik dat ik 1u03' heb gelopen. Daarmee ben ik de 5de van de 8 venten van 63 jaar. (Er zijn er nog een paar van hoger in de 60 en twee dapperen van 79. Seems like I'm goin' to run another 20 years :-)).
Terug naar appart, douche en bokes als middageten. Om 13u zitten we op de metro richting Tolstoi. Na wat zoeken, vinden we het huis van Lev maar het is gesloten, net zoals het huis van Skriabin en Pushkin dat we op onze doolwandeling tegenkomen. Veel dikke, zwarte Mercedessen, Jeeps, Audi's en BMW's. Geen Tesla gezien, wel 1 Lada. Als we aan het standbeeld van A.Tolstoi komen, zien we een vrij vervallen maar zeer mooi Art Nouveau huis met verwilderde tuin. Het blijkt het Gorki huis te zijn. En het is open! 'I think this must be the last Soviet museum', zal Andrej ons later zeggen. Het is sprakeloos mooi. De trap is ...'c'est la plus belle chose que j'ai vue dans ma vie' zegt een Franse dame. Awel, ik kan het niet beter verwoorden. Je staat paf. Zo veel schoonheid. En tegelijk straalt het huis zo'n warmte uit dat je je er onmiddellijk thuis voelt... Ondertussen scheuren de Ferrari's en monsterjeeps door de straat.
We blijven tot de sluiting en stappen dan weer verder richting Bulgakov. Spijtig is ook hier weer het museum dicht (omwille van de museumnacht van vorige vrijdag). Toch leuk om de Patriarch Ponds te zien (waar The Master & Margarita start en waar we lekker ijs eten). Onderweg krijgen we nog de slappe lach als Olga haar hoofd in een ticket kiosk steekt waar we uiteindelijk tickets voor het Zwanenmeer kopen voor 3 juni (in het Kremlin!). Richting Tverskaya waar we om 7u 's avonds, op zondag(!), de Harrods van Moscou binnenstappen: Eliseevski. Weeral iets om van op uw gat te vallen. Hier zijn heel, heel veel mooie dingen te zien.
Apero in de buurt duurt wat lang: na 2 Pinot Grigio en Xeineken (er was niks anders!) is het 9u voor we in de metro zitten. Dan maar wat tomaten en sla in de buurtwinkel voor een late lunch.
Als ik het me juist herinner, geeft mijn stappenteller iets van een kleine 40000 stappen aan op zondagavond ...
Afspraak met Andrej, oud-collega van Olga. We ontmoeten hem in de metro. Eerst gaan we onze treintickets voor Vladimir kopen. Onderweg stoppen we in een paar van Andrej's geliefkoosde metrostations, het éne al even mooi als het andere. Nadien gaan we naar het Borodino panorama, een beetje te vergelijken met dat van Waterloo. Hier natuurlijk een andere kijk op de fameuze slag tussen Napoleon en Koutousov. Tot de Grote Oorlog goldt het als de bloedigste eendaagse veldslag ooit. De laagste schattingen hebben het over 67000 slachtoffers, een triestig record dat pas in 1916 aan de Somme zou worden 'verbeterd'. We bezoeken ook de isba (op 2 werst van Moskou ;-)) waar Koutouzov na Borodino de beslissing nam om Moskou te verlaten. Andrej legt ons uit dat de visie op de slag om Moskou de laatste jaren veranderd is. Voor de neutrale kijker was de slag onbeslist, voor de Russen natuurlijk niet. Koutouzov had met een 'leep' maneuver Napoleon definitief in de val gelokt. De Russen hadden Moskou in brand gestoken. De Franse troepen plunderden nog wat er te plunderen viel maar vanaf dan begon de 'grande débâcle' voor het leger van Napoleon. Andrej zegt nu: they gave Moscow up, you know? They shouldn't have.
Als we nadien met Andrej in een typische Moskouketen pelmeni gaan eten, hebben we het over de toestand van het land. Hij schildert een heel somber beeld. De Russen betalen de volle pot voor het gas dat ze zelf ontginnen (vgl. even met Noorwegen). Hier, in Moskou, in de stad gaat het nog maar op het platteland is het heel erg: the country goes down. 80% van de gemeenten heeft geen gas of zelfs stromend water ... Later zullen we dat met eigen ogen vaststellen, water haal je in de waterput of aan een grote, gemeenschappelijke kraan. Huizen zijn vaak vervallen of slecht onderhouden. De wegen - als die er al zijn - zijn nauwelijks geasfalteerd. Putten waar de auto's voorzichtig tussen slalommen. Als het regent, vullen die putten zich natuurlijk met vuil, bruin water. Er is geen echte afwatering, dakgoten geven uit op de stoep. Die dus ook vol plassen staat. Hier leer je hinkstap springen en opspattend water van voorbij rijdende auto's ontwijken.
Na afscheid te hebben genomen van Andrej gaan we naar het enorme VDH-park. Het staat (nog) vol met de realisaties van de Russische revolutie. Elke deelstaat had (heeft) hier een paviljoen. in het midden een reusachtige fontein van de Vriendschap (tussen de Socialisitische Volkeren).Voor Olga alweer een stuk nostalgie: hier kwam ze immers vaak als kind spelen. Aan het kosmosmuseum, dat spijtig genoeg dicht is, staat een prachtige raket. Verder staat de Buran, een Sukoi, een Vostok raket enz. 's Avonds overschotten lunch van ikra, paddestoelen, tomaten, brood, enz. Morgen naar Vladimir.
Maar eerst gaat deze mail gaat naar RB&B:
This a review of our stay in the appartment at Bolshoi Kozlovski 11 from 19/5 to 23/5/2017.
When we arrived at Domodedovo we were contacted by phone. It was somebody called Vlad. A person we had never heard off despite several previous mails with Galina. He told us to call him back once we were near the appartment. As we did so, he gave us directions on the phone on how to get to the building, get in and locate the key. These phone calls, on my Belgian number, costed me 40€ (6€/min for calling, 2€50/min for being called). A description on how to get there would have been handier and cheaper.
Around 23:30, after our shower, an alarm went off. Having located it as a wateralarm, all we could do to stop it was pull the plug. A mail to the co-owner remained unanswered till the next morning. We had to contact Vlad. One would expect that this was the co-owner's job. Vlad texted us that we had to reset the system. Not knowing what system he was talking about and not having any information, we asked him to fix it. In the meantime there was no water supply: so, no more shower or toilet. When we came back in the evening after visiting Moscow, it was fixed. A descrption of the system and instructions on how to reset would have been more convenient.
According to the information we got from the Russian Embassy in Brussels, one has to register once you arrive in Russia. This to be done by the host. It took us a lot of mails, sms messages and a rather unpleasant phone call (luckily, one of our party members speaks russian), before Vlad accepted to take action. We had to mail copies of our passports, visa and border control papers. Since it took so long before any action was taken, this was on the eve of our departure from Moscow. At this moment (25/5), we are still waiting for a reply.
During our 4 day stay, there was never a face to face contact. No real hospitality as we learned to appreciate later from other Russian people. No goodwill. No instructions about what to do with the garbage, the key or how to operate the washing machine, etc. We expected a more personal approach.
We sincerely regret this. We had imagined a warmer welcome.
Just to end on a positive note: it is conveniently located and quiet.
Eddy Schoeters
Trein Moskou-Vladimir. Volgens Russian Rail, doet de trein er ongeveer 1u40' over tot Vladimir. Daar moeten we een bus nemen naar Suzdal (30').
Prijzen op de (internationale) website van Russian Rail lijken vrij hoog in vergelijking met bus bijv. Eerst bij de locals checken hoe dat juist zit. Uiteindelijk betalen we 1223 roebel (= 19€) in het Kurskaya station. Vé en Olga kopen eerst nog kleedjes in het station. En dan zijn weg! De ластошка (=zwaluw) brengt ons tegen 155km/u naar Владимир. Onderweg drinken we gloeiend hete Turkse gruiskoffie. Van Владимир gaat het met een kleine aftandse bus naar суздал. Primitievelijk ok. Krap, onze bagages blokkeren het gangpad(je). Super vriendelijke mensen.
Bij onze aankomst hebben we beslist geen uitstap naar Владимир te doen. We blijven in суздал. Hier is het rustig, rustig zoals op den buiten 50 jaar geleden. Ons hotel, een klooster (zie hieronder), komt uit een andere tijdzone. Een werknon, gekleed zoals op de schilderijen van Serov, paseert met een mooie, bruine koe op het centrale pleintje. Daar maakt ze ze met een lange lijn op het grasveld vast. Dan begint de koe 'kopstootjes' te geven aan de non ..
We checken in en gaan pick nicken op het binnenplein. Valentina, een lichtelijk demente baboeshka, komt ons gezelschap houden. Ze heeft een pensioen van 6000rur en voedselbonnen van 200rur (samen 97€ ...). We bezoeken het Kremlin en het plaatselijke Bokrijk, veel Chinezen met gsm's op een stokje. Gaan (de beste ) mede (ooit) drinken in café de Zwartkopmees en eten in restaurant каршэвня (de winkel van de kok?).
Spaso-Evfimiev Monastery, Ul. Lenina. 09-18. The Spaso-Evfimiev Monastery is one of the largest and best preserved monasteries in Suzdal. It is very large and houses more than 10 separate museums, including a museum commemorating the GULAG and Russian historical museums. It is just as impressive (perhaps more) than the Moscow Kremlin. One can spend an entire day touring the museums and churches. It is strongly recommended to purchases a single ticket (400 RUR) for all of the constituent museums as the guards strongly enforce admission tickets.
Zo stond het in onze gids. Dit is tot nu toe de allermooiste kerk: prachtige kleuren, licht, rust. Als er dan nog eens drie monniken komen zingen, zijn we helemaal verkocht. Vé is tot tranen toe bewogen. Spijtig genoeg valt Olga over het oneffen pad. Een paar serieuze snijwonden en blauwe plekken.
Over het hoger vermelde Gulag museum wordt met geen woord gerept in het Engelstalige boekje van het klooster. Je moet het echt zoeken. Hier hangen foto's die je ook in Fluisteraars van O.Figes ziet.
Als we terugkomen in 'ons' klooster is de mis bezig. Twee popes, een jonge en een oude, gehuld in met goud bestikte kazuifels, lange baarden en slecht gewassen haar in wat moet doorgaan voor een paardenstaart, ratelen een tekst uit de Bijbel (?) af. Nu en dan slaan de - volledig in het zwart gehulde nonnen (met sjaal én zwarte muts - een kruis en zingen van 'epipanioomepipanioomepipanioomepipaniooo--oom epi-pa-nioom...'
Suzdal Bus Station bus van 10:10 624rur voor drie (= 10€ voor een trip van 78km ...)
Met de bus van суздал-иваново. Ontbijt in het klooster: omelet, pannekoeken met konfituur, wit en donker brood, koffie, thee en сок (fruitsap). Met de taxi naar de автовакзал, dan 1u20 bus naar Ivanovo. Dit is het Rusland van 50 jaar geleden. Er lijkt weinig veranderd: de trolleybussen zijn zo mogelijk nog aftandser dan toen. De mensen zijn meestal eerst wat stuurs, nadien super vriendelijk, al komen we hier wel 2 'communistische' exemplaren tegen. Blaffen vanuit hun machtspositie als ticketverkoopster of koffiemadame de 'gewone' burger af. In het station blijft Vé zo'n matrone vriendelijk spassiba en dasvidiana zeggen tot er eindelijk een glimlach afkan.
Hotel Onegin is gelegen in het centrum aan het Pushkin plein, naast de увод rivier. Blijkbaar is er iets mis gegaan met de reservatie: we krijgen een upgrade, dat moet de presidentssuite zijn. En dat in het hotel waar onlangs Justin Bieber is gepasseerd ;-). Ivanovo, ooit het 'Russische Manchester', wegens de florissante linnenindustrie, is een Sovjetrussische industriestad, maar dan zonder industrie: de fabrieken liggen er verlaten en vervallen bij. We gaan naar het museum van Soviet auto's, Volga's, Lada's en Zyl. Prachtig. Dan naar het museum van een of andere industriebaron. Om te ontsnappen aan een zand/regenstorm vluchten we het linnenmuseum in. Prachtige stoffen uit de vorige eeuw. 's Avonds eten we in het hotel na een hilarische apero: wat we voor een koele fles vodka hielden in de minibar blijkt ... plat water te zijn.
Uitstap naar Палех, bekend om de Palechse miniaturen. We ontbijten in het busstation met gevulde broodjes (met капуста, witte kool), koffie en thee. 180rur=3€ voor ons drie samen ...
De bus rijdt snel, zeer snel op de goede stukken weg. Daartussen zijn er stukken die 100 x slechter zijn dan de Waverse baan: 20/u soms trager langs een zandspoor naast de weg. Maar zoals de chauffeur zijn passagiers hieronder verwittigt: боитсяс? сиди дома! (bang? blijf thuis!).
In Палех is het museum dicht: de laatste vrijdag van de maand is het sanitaire dag. We stappen een oud aftands huis binnen waar ze blijkbaar doosjes verkopen. Uit een bureautje verschijnt een dame. Смотрить? vraagt ze. Da, da, zeggen we. Er komt een tweede dame bij, duidelijk de baas. Ze openen een gepantserde deur. In een klein kamertje zien we de schat: tientallen zwarte, gelakte doosjes met fijn lakwerk. Met sprookjesvoorstelling beschilderde dozen, kleine ikoontjes, schilderijtjes. De dames leggen ons de techniek uit: van papier mâché doos via de eerste zwarte laklaag tot het prachtige eindresultaat. De prijzen schommelen van 2500 (40€) tot 18000rur (300€) en meer. Vé koopt een doosje en oorringen, Olga een schilderijtje. De lakwerkkunst die we zien is superieur, zéér verfijnd. Dat beseffen we nog beter als we at verder in een 'artshop' binnen gaan: hier enkel heel eenvoudige tekeningen, vaak afdrukken, geen handwerk en goedkope brol: de onvermijdelijke magneten en matrioshka's.
Terug in Ivanovo zien we M.Landa de Girorit winnen waarin Tom Dumoulin (even?) de roze trui verliest aan Quintana. We gaan eten in een Russische fastfood: kapusta in tomatensaus, frietjes, aardappelen met champignons, rijst, etc. maar bovenal: De Borodinotoasts (die Vé ook al in Suzdal had gekozen, krokante donker brood toast gedrenkt in lookboter, mmmm!).
Busstation Ivanovo. Controleuse van de biljetten komt ons glimlachend, veel goud en zilver, tegemoet, 'En, hoe was 't in Palex? ;-)
Met de bus van 9:05 naar Kostroma. Deze baan ligt er goed bij. We vertrekken met een haast lege bus die vol toekomt in de gietende regen in Kostroma.
Kostroma is located on the Volga river, so the river transport is operating when there's no ice. There are some cruise boats, but they are expensive, local people use the local hydrofoil, which circulates between Yaroslavl, Kostroma, and Plyos.
Slecht nieuws: de vleugelboot, de Raketa, is afgeschaft :-(. We gaan allicht met de taxi naar Ярослáвль.
Na de lunch in het hotel gaan we naar het beroemde Ipatiev klooster. Hier begint de driehonderd-jarige geschiedenis van de Romanovs. Bovendien is de kerk beroemd voor haar prachtige ikonen van o.m. Nikitin.
Dat zijn ze ook. De sfeer wordt alleen wat verpest door de verkleedpartij waar de meisjes zich moeten aan onderwerpen. Niet alleen moeten ze een hoofddoek dragen maar bovendien moeten ze een soort schort over de lange broek aandoen. Waarom? Daarom. Begrijpe wie kan. Ik vind ze, verkleed als nonnetjes, natuurlijk wel komiek.
's Avonds wandelen met Olga langs de Volga (sorry, kon het niet laten) en gaan we zeer lekker eten in een Oezbeeks restaurant: koude aubergine in tomatensaus, achuchu sla, gegrilde groentenbrochette met looksaus en wilde rijst, muntthee met thym. Naar de ondergaande zon langs de Volga terug.
Opgestaan om 8:00! Helemaal uitgeslapen. Ontbijt. Havermoutpap. Omelet. Thee. Koffie. Fruit. Blini? Nee, spassiba die kunnen er niet meer bij. Ochtendtelevisie toont een muziekkanaal voor kinderen. Party. Kinderen van 10 imiteren de 'groten'. Cool. Selfies. Hedonisme voor prepubers. Het jongetje naast ons staart in bewondering over zijn bord met zwan sossissen en gebakken patatten naar hippe leeftijdgenootjes die het kot afbreken. Angstaanjagend.
Naar het plaatselijke linnenmuseum. Klein museum met geweldige uitleg - het dicht geknoopte kraagje van de gids komt van onder het slecht passende klederdracht-uniform - over het hele proces van plant tot linnen stof.
Op de eerste verdieping legt ze ons alles uit over wat de Russische boeren zoal met berkenschors kunnen maken. Indrukwekkend. Van klompen en andere gebruiksvoorwerpen tot thermossen en -integraal uit schors- werkende samovars. Tot slot naar de kelderverdieping: winkeltje met linnen kleren, poppetjes, tafelkleden, servietten, enz. Ik leer een Russisch woord, шука. Onze gids leert een Vlaamse woord: snoek ;-).
Op naar het centrum van Kostroma. Blijkbaar is het feest. Er is een loopwedstrijd! Hadden we dat geweten ... Het wordt een shoppingnamiddag. Van de ene лен (linnen) winkel naar de andere. We passeren wel langs de пошта ('t is vandaag zondag, he ... bijna alles is hier 7/24 open, zelfs autodealers, vlgs. Andrej) en een grote markt in het midden van de hele mooie, oude winkelarcades aan de Volga. (Groot standbeeld van ene Susanin dat uitkijkt op de Volga.) We leren later dat hij de folterdood is gestorven zonder de schuilplaats van de eerste tsar aan de Polen/kozakken te verklappen. De Romanovs zijn de familie eeuwig dankbaar geweest.) Overal kindjes, de jongetjes soms opgedirkt met strik of das en de meisjes met witte of blauwe, kanten strikjes in het haar. Naast hen de fiere (groot)ouders met het diploma. De schoolvakanties beginnen op 1 juni en duren 3 maanden. Om 4u gaan we op een bank aan de stroom zitten. Een uurtje niks doen in de warme zon.
Overal zie je restanten van de 9 mei-viering (einde 40-45): reclame posters ter ere van de overwinning, stickers op de auto's, oranje/zwarte linten aan rugzakken, handtassen en knoopsgaten.
We eten in een Slavische resto: erwtensoep, bortsch, sla van kapusta, mede en lekker zwart bier. Après met de rest van onze fles Stolichnaya op de kamer. Alle drie content dat Tom Dumoulin de Giro gewonnen heeft. Morgen met de taxi naar Чарославл.Tegen 10:00 komt de taxi ons oppikken in de gietende regen. Het wordt een rustige rit naar het Yarhotel Centre, een communistisch aandoend hotel met oude lift, nette kamer en vriendelijke receptioniste. Lunch met pasta en het lekkere ярпиво. Omdat het nog altijd regent en de musea op maandag gesloten zijn, gaan we naar een winkelcentrum waar we in de детски мир (de kinderwereld) cadeautjes kopen voor de kindjes. Via hotel naar de Dudki bar waar ze in de Lonely Planet heel lovend over doen. Ten onrechte: een Amerikaanse imitatie bar waar ze geeneens een deftige pint kunnen tappen. Club Brugge supportersjaal aan de toog. We gaan naar het oude stadsgedeelte waar we, schuilend voor de regen, in een 'Italiaanse' resto, pizza, pasta, risotto, crème brûlée en échte Russische ijskreem eten. Echte kremalaglas zo leert Olga ons, is 'plombir' ijs gemaakt van eieren, room en suiker. Lang voor de Ben & Jerry's of andere Australian Ice was dit HET ijs dat de Russen winter en zomer, in regen en wind, op straat, thuis en op kantoor aten . En nu nog steeds eten: het ochtendprogramma van de Russische televisie wijdt er een hele uitzending aan.
Onderweg komen we een gedenkplaat tegen voor Valentina Терешкова, heldin van de Sovjet Unie en eerste vrouw in de ruimte. Terug in het hotel nemen we nog een afzakker, een Standart vodka special. Op tv zien we dat de streek rond Moscou getroffen is door de hevigste orkaan sinds 100 jaar. Een ramp voor de mensen wiens moestuin is weg gespoeld. Omgevallen bomen. Kapotte auto's. In de discussie achteraf over godsdienst, macht en fanatisme, besluiten we dat niet Valentina maar wel Maria de eerste vrouw in de ruimte moet geweest zijn.
Wakker om 3:49. Volle zon. Nu en dan een auto. Gekrijs van kauwen en meeuwen. Knipperlicht slaapje tot 7:00. Merels beginnen pas te zingen om 5:30. Uitgebreid ontbijt, havermout, pannekoeken, home made cake met frambozen, enz. Te voet naar het Kremlin. Prachtige tt over de geschiedenis van яр, mooie bloemen, great view over de stad vanop de klokketoren. Volgens de legende is de stad gesticht op de plaats waar Iaroslav een grote berin doodde. Binnen de muren van het Kremlin zit een berin, Mishka, in een kooi. Gaan we niet bezoeken. In het natuurhistorisch museum vol opgezette dieren (onder het stof in oude slecht verlichte bakken) staat een Stegosaurus (nee, niet opgezet natuurlijk, ;-)). In de keverafdeling hangt tussen de kaders vol opgespietste kevers en vlinders een berichtje over meikevers, зук (2017 is het jaar van de meikever). Ik besluit dat de beroemde generaal зуков, dus generaal Meikever is (net zoals Smetana feitelijk meneer Slagroom is). We gaan eten in een volkse resto, грибки суп, винегрет, пироги. Dan wandeling langs de Volga waar we naar de boten kijken en wat soevenirs kopen. Apero: ярпиво и стандарт водка. Eten wat verder in een chieke resto naast de jeunesse dorée van яр. 3x bruschetta, miso soup, pompoensoep, champignonsoep met truffels, 2x pasta met eekhoorntjesbrood en gebakken aardappelen met gribki en broccoli, 2x w wijn, 1x Leffe (het was dat of Clausthaler, geen Russisch bier :-(, espresso, capuccino =4200rur=70€). Spakoine notch.
Het wordt één van onze meest emotionele trips ooit. Eéntje om te koesteren.
Met de taxi van яр naar Ростов. Zeer snel. Gelukkig geen elanden op de weg. Olga zit vooraan, achter een gebarsten voorruit, een beetje verstijfd mee te rijden in een soort videospelletje.
Regen. Ze zijn de deuren van de Usadba Pleshanova aan het verven. In de donkere inkomhal kijken zelfs de plompe vis in het aquarium en de twee schildpadden, in aparte, erg krappe bakken, verschrikt op als we tegen 11:00 binnen vallen. Kamer 12 en 13 (de onze), liggen in een apart paviljoentje. Op de overloop voor de kamers, staan zetels, stoelen, een tafel en veel prachtige planten, zoals praktisch in alle huizen trouwens. Ziet er heel rustig uit.
Eten een slaatje in het resto en dan met de taxi naar het gehucht aan het Nero-meer waar Olga hoopt het huis van haar overgrootouders terug te vinden. De eerste km verlopen vlot maar eens op de 'secundaire' weg gaat het heel moeizaam tussen de putten op de nauwelijks verharde aarden weg. We hebben afgesproken met de taxichauffeur dat hij ons afzet in het gehucht (amper een straat met hooguit 20 huizen) en wacht (300rur/u). We lopen rond het eerste huis waar we denken iemand te vinden, in de tuin, in de schuur ... het regent. Niks te zien tot we achter een venster een man een appeltje zien schillen. Eerst komt de vrouw dan de man. Camouflage broek, dikke pull, vuile muts, ongeschoren, dikke, grijze wenkbrauwen. Het huis van de Kurjatkins? ... Ja .. het derde aan de linkerkant. Drie vervallen huizen verder door de netels en het kletsnatte gras, denkt Olga dat het dat wel zou kunnen zijn maar nergens een kat te bespeuren. Hey, roept Vé twee huizen verder, hier staat een auto in de tuin. Hier eens proberen? Eerst klopt Olga op de verkeerde deur dan gaat er een buitenlicht aan, horen we een hond blaffen en gestommel. De voordeur gaat open. Een oudere dame doet open. Zdradzvujte, zegt Olga, ia Olga Kurjatkina iz Belgie. De ogen van de dame flikkeren, 'vous parlez français?', vraagt ze in vlekkeloos Frans. We zijn verbouwereerd. Bien sûr, zeggen we. Na wat uitleg van Olga, zegt ze, 'Entrez, je vous invite pour le thé. Je vais enfermer mon chien. On va discuter. Je viens du potager. Non, non (als Olga haar schoenen wil uitdoen). Ne faites surtout pas attention au désordre...! Oh, zegt Vé c'est comme chez nous: quand on travaille dans le jardin, on n'a pas le temps de s'occuper du reste. Het klikt direct.Ze loodst ons naar boven, langs een gescheurde, gecapitonneerde deur naar de keuken/woonruimte. Heel rudimentair. Grote stenen kachel, primus met twee vuurtjes, tafel vol rommel en een vaasje met prachtige tulpen. Het ruikt er naar natte hond en oude koffie. Aan de muur, achter een ijzeren bed, hangt een goedkoop wandtapijt met daarop een Arabische prins die een meisje ontvoert. Albina is echt ontroerd. Met al die regen heeft ze niks in de tuin kunnen doen en zag de dag er maar grijs uit. En nu staan wij daar. We krijgen koude thee die ze aanlengt met warm water. Ze heeft in Algerije en Congo gewerkt in de jaren '80 als lerares fysica/wiskunde. In het Frans. Ze heeft sinds 2008 geen woord Frans meer gesproken. Als Olga verder uitlegt wie ze is en waar ze vandaan komt, begint Albina haast te wenen (net zoals O en V trouwens... ja, ik ook, allez toch een beetje). Albina legt uit dat het huis waar ze van mei tot eind oktober woont, het huis van de Kurjatkins is! Olga zit in de keuken van haar overgrootvader! Hier woonden twee broers. We begrijpen dat ze als koelak door het Stalinistisch regime uit het huis zijn gezet. Eén is uitgeweken naar Finland, de andere 'a été condamné'. Naar de goelag gestuurd dus. Of doodgeschoten. In elk geval verdwenen.
Het grote huis, ingericht voor twee gezinnen, heeft als school en kindertuin gediend. Albina heeft het veel later gekocht. Ze vertelt over haar dochter in Israël, haar andere dochter in Moskou. Over hoe het was in Afrika. Dat de zwarten waarbij ze leefde ooit een olifant hadden gedood. Dat ze het uiteinde van de slurf heeft gekregen, want dat was het beste stuk. C'était vraiment excellent, zegt Albina. In de winter leeft ze in ярославл. Nu verbouwt ze zo veel mogelijk groenten in de tuin. Wat dan? vraagt Vé. ... tulpen, frittilaria en kievitsbloemen die ze fier op haar smartphone toont: j'étais une analphabète informatique, j'ai étudié 4 ans ... ze wordt er 80 op 17 augustus ... ah et des carottes, des oignons, des ... het kabbelt maar verder. De drie dames maken er een warm gesprek van. Ontroerend. Na 2 uur moeten we afscheid nemen. Adressen worden uitgewisseld. De drie madammen wandelen arm in arm door de modderstraat terug naar de taxi. De omhelzingen zijn innig. Het is nadien heel stil in de taxi.
Nauwelijks geslapen. Het is snoeiheet in de kamer. Omdat je de chauffage niet kan afzetten, doen we het venster open. Maar dan komen de muggen ... om 3:00 hebben we nog geen oog dicht gedaan...
Na het ontbijt, naar het station om onze tickets naar Moskou te kopen. Regen. We slalommen door de modderige voetpaden en straten. Het Kremlin van Rostov zien we eerst zo een beetje als een verplichte laatste oefening. Wat weeral-kerken-bezoeken was, wordt iets héél plezant. In onze top drie van allermooiste kerken komt Rostov immers op 2, na Suzdal maar voor Ipatiev. Wondermooie kleuren. Rustig. Als ook hier 3 jonge mensen liturgische gezangen zingen in de kerk zijn we helemaal verkocht. Wondermooie stemmen. Prachtige akoestiek. We gaan eten in een soort Russisch frietkot: pelmeni, vareniki, frietjes(!), vitamin salade, thee voor 3 komt op 554rur (geen 10€). En het is lekker. Als de regen weer bij bakken uit de hemel valt, gaan we een kinderwinkel binnen. Olga koopt een cadeautje voor Nina (kindje van neef Vovka). Ik vind mijn Russische pop uit de Sovjet periode! Cherubashka!
Het stopt met regenen. We gaan wandelen langs het Nero meer, tot aan het Iakovlev klooster. Als we terug in het hotel zijn, loopt het bijna mis. Een bonk van een vent, Sergei, klampt ons aan. Strontzat. Of we Duitsers zijn? Belgen? Hij schijnt niet te snappen wat dat is. Dat Merkel een koei is die toelaat dat Arabieren onze vrouwen komen verkrachten. Hij zal ze wel eens aanpakken. Nu eens met een schietgebaar dan weer met een harde vuistslag in de eigen hand. Hij heeft immers in Afganistan en in Syrië gevochten als lid van een speciale eenheid, enz. enz. Zijn tong ziet bruin van de alcohol. We raken er eindelijk vanaf en gaan terug ijsjes halen in dezelfde kruidenierszaak als gisteren. We nemen terug моложеное пломбир (zie hoger), de allerbeste vlgs Olga. We kunnen haar geen ongelijk geven: ook de chocolade is su-per lekker ;-).
Avondeten met bier, wijn, boschampignons, zoute augurken, ikra, champignonsoep, vareniki ... we eten hier écht te veel. Morgen met de trein van 7:40 (!) naar Moskou. Eerst het machientje tegen de комнатов (muggen) insteken.Zitten op de trein naar Moskou. Bossen, bossen, bossen. En weidse golvende vlakten. Nu en dan een dorp(je). Miljoenen berkebomen. Vé heeft al twee beren gezien. Bruine.
Overal Internet. Je kan op een kaartje volgen waar je bent, de uren van de treinen consulteren, enz. Je kan zelfs filmpjes zien: Ten Years a Slave voor 79rur. Gisteren hebben we beslist om niet in Се́ргиев Поса́д, dat Olga Zagorsk blijft noemen, te stoppen. We hebben genoeg kerken gezien. En het zou nogal omslachtig zijn want we hebben al een goed gevulde agenda voor de laatste dagen. Deze nm eerst naar het appartement van de tante van Olga. Dan naar de zogezegd zeer pittoreske rommelmarkt van Ismailovo ... één grote kermis waar we al vlug weglopen richting ruimtemuseum: mooi, interessant maar nu wel een beetje te moe om het allemaal 100% te appreciëren. Goesting in een frisse pint ;-). Morgen ballet, Het Zwanenmeer, laatste inkopen in Eliseev ...
De frisse pint wordt een schrale Stella in de bar van het hotel. Als blijkt dat van alle schotels die op de beperkte kaart in aanmerking komen er nog enkel aardappelen en champignons zijn, annuleren we de hele bestelling. Aarzelend zegt de ons stees ontvluchtende kelner dat er haast niks meer is: het is nl. het einde van de week ... uh?! De lekker ogende stukken Napoleon taart die we op de toog hadden gezien, zien er ineens niet meer zo lekker uit ...
We trekken de stad in. Het is ijzig koud. Aan Chistie Prudy lopen allerlei figuranten in kostuums uit de tijd van de Krim oorlog. Zo willen ze Sebastopol herdenken. Naast het park vinden we de resto de Avocado, een vegeterisch/vegan restaurant! Het wordt écht smullen. We haasten ons terug naar het warme hotel. Slaapwel.
Laatste snif dag in Moskou. We gaan naar het historisch museum aan het Kremlin om wat laatste soevenirs en cadeautjes te kopen. Dan naar het museum 1812, heringericht in 2012. Hier wordt de overwinning in de patriottische oorlog tegen Napoleon herdacht. Zeldzame veldkeuken buitgemaakt op de Fransen, al even zeldzaam beeld van een ongeschoren, in berenmuts ingepakte keizer. Beelden van War & Peace van Bondartchuk. Snack in het caf en dan op naar het Zwanenmeer. Het heeft wat voeten in de aarde eer we het Kremlin binnen zijn. De immense zaal is gevuld met keurig uitgedoste Russen en toeristen. Gedurende het eerste bedrijf heb ik het - net als 30 jaar geleden :-) - moeilijk om de ogen open te houden (net als Vé trouwens). Na 3u ballet krijgt de cast, terecht, een staande ovatie. De prima ballerina en de hofnar waren verbluffend net zoals de 24 zwanen, de volksdansers en de slechte tovenaar. De prins had een mindere dag.
In de hele mooie Elyseev winkel kopen we écht de laatste chocolaatjes. Vé eet eindelijk de lang verwachte Napoleon taart die eigenlijk tegenvalt. Regen. Kou. Ah ... misschien toch nog wat snoep kopen voor bij Mahmet ...
Het Laatste Avondmaal Na Melnye, in de molen, het restaurant waar we de eerste keer in Moskou zo lekker gegeten hadden. Nu ook weer: prosecco, opgelegde groenten, ingelegde paddestoelen, aubergine in tomatensaus, paddestoelen met gebakken aardappelen, vareniki, witte wijn, koffie en naar huis waar we de laatste fles vodka soldaat maken. Morgen 10:00 metro, aeroexpress en luchthaven.
Het is ON-mogelijk om alle vodka's te proeven. We hebben er op die twee weken toch een stuk of 7 geproefd. We beperken ons hier tot onze top 3 die je ook in België kan vinden :-): стандарт, of als je hem vindt de стандарт special filtered (de eerste is te koop in de Delhaize), en de gouwe ouwe столишная vonden we de beste (Stolychnaya moet ook redelijk makkelijk te vinden zijn, al weten we niet direct waar).
Bier is over het algemeen lekker (ten minste als ze het koud in voorraad hebben, warm bier is niet te drinken). We hebben geprobeerd om zo veel mogelijk Russisch bier te drinken, al is dat niet makkelijk. Zeker in de stad vind je overal Hoegaerden, Stella, Chimay(!), Kriek, enz. naast Clausthaler of Staropramen. Lekkere Russsische pils is Yarpivo (uit Yaroslavl). Kozel is een brouwerij uit Moskou die amberkleurige pils en lekker donker bier brouwt.
Wijn is een andere kwestie. We hebben geen Russische wijn gevonden. Alleen in Suzdal hadden ze lekkere Georgische wijn. Daarbuiten is er vaak enkel buitenlandse witte wijn die duur is en niet altijd koud staat.
Als je geen Kvas gedronken hebt, ben je niet in Rusland geweest. De Russische 'cola' is gemaakt van oud brood. Het is eerst wat wennen maar is zeker niet slecht als je graag bitter/zoet drinkt. Bovendien is het super gezond, zeggen de Russen. Enfin toch gezonder dan Coca Cola.
Eten is er in alle maten en gewichten, Russisch, Oezbeeks, Georgisch, enz. We hebben als vegetariërs ons hartje opgehaald aan kapucta, ettelijke soorten paddestoelen, lekkere patatten, gevulde aubergines, pelmeni, vareniki, enz. In Moskou hebben we zelfs gesmuld van vegan schotels in de Avocado restaurants.
Desserts, taartjes, ijsjes zijn er in overvloed (en worden al van bij het ontbijt gegeten). Het was soms moeilijk om nog een 'putje' over te houden voor een zoetigheid maar we hebben ons best gedaan ...
SN2836 Dme 1500 Bru 1735